Dokładnie! Akt z 1978 Jerzego Nowosielskiego

For English scroll down / Україномовна версія нижче

Każde dzieło sztuki, nawet pozornie skromne, jest owocem niesłychanie złożonych procesów. Każde stanowi jakiś odrębny świat. Warto więc przyglądać się im dokładnie.

Dokładnie! – taki właśnie tytuł nosi cykl wystaw podczas których skupiamy uwagę naszą i naszych gości na jednym dziele. Będziemy się mu przyglądać, objaśniać je, dyskutować o nim, sytuować je w szerszych kontekstach.

Akt, Jerzy Nowosielski, 1978

Jerzy Nowosielski, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy 2. połowy XX wieku, w swej twórczości miejsce wyjątkowe przyznał aktowi. Ten gatunek malarski o wielowiekowej tradycji w ujęciu artysty zyskał nowy, niezwykle oryginalny wymiar. Nowosielski malował akty przez blisko siedemdziesiąt lat, poszukując wciąż coraz doskonalszych form wyrazu.

Pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku na jego obrazach pojawiają się wizyjne akty na ciemnym, trudnym do zidentyfikowania tle. To właśnie z tego okresu pochodzi prezentowany na naszej wystawie obraz, który do zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku trafił w 1982 roku, prosto z rąk artysty.

Tło obrazu, sugerujące ścianę jakiegoś surowego wnętrza, zostało zestawione z kilku prostokątów namalowanych w różnych odcieniach błękitu. W lewym dolnym rogu pojawia się natomiast niewielka, ale intensywna plama czerwonej podłogi. Na tym tle malarz umieścił akt kobiecy, zastygły w zagadkowej pozycji siedzącej.

Korpus i nogi podzielone zostały siecią wyrazistych linii na płaszczyzny, zbudowane z różnych odcieni szarości, które miejscami przechodzą w tony bladoróżowe. Poszczególne fragmenty namalowanego w ten sposób ciała wyglądają jak monitory emitujące z wnętrza postaci tajemnicze światło.

Owalna głowa na wysmukłej szyi wyłania się sponad ukazanego poniżej torsu, niczym spoza teatralnego kostiumu. W twarzy przypominającej maskę widać niepokojące, przepastne otwory oczu i ust obwiedzione ostrym oranżowym obrysem. Na czole, pod oczyma, pod nosem i na brodzie rozbłyskują jasne pręgi, które przydają twarzy zwierzęcego, jakby kociego wyrazu.

Poniżej, na klatce piersiowej przedzielonej ostrą pionową linią, widać koncentryczne okręgi, tworzące wyobrażenie pełnych kobiecych piersi. W miejscu pępka rozwiera się tajemnicza pionowa szrama. Jej pomarańczowa krawędź rzuca barwny cień na wypukłość brzucha ukazaną poniżej.

W kompozycji dominują linie poziome i pionowe, które tworzą jakby odrębną abstrakcyjną strukturę nałożoną na wyobrażenie ludzkiego ciała w przestrzeni. Malarz nie opowiada nam tutaj żadnej rozwijającej się w czasie historii, a raczej poszukuje ujęcia ponadczasowego. Rezygnacja z narracji i psychologizacji prowadzi do nasycenia dzieła intensywną duchową aurą, tak bardzo znamienną dla twórczości Nowosielskiego.

Kuratorzy cyklu wystawienniczego: Agata Abramowicz, Jacek Friedrich
Kuratorki: Emilia Kalinowska, Maria Szymańska-Korejwo
Koordynacja: Maria Szymańska-Korejwo
Projekt i nadzór aranżacji: DaDo SC Domowicz Dakszewicz
Wykonanie aranżacji: TRANS-FORM
Identyfikacja wizualna i opracowanie graficzne: Patryk Hardziej, Ada Zielińska
Teksty: Maria Szymańska-Korejwo
Redakcja i korekta: Hanna Negowska, Adam Majewski, Miłosz Wojtyna
Redakcja i korekta tekstów obcojęzycznych: Kateryna Brodovska, Piotr Łuba
Promocja: Paweł Burian, Klaudia Ficak,
Edukacja: Emilia Kalinowska, Nadzieja Mielewczyk
Opieka konserwatorska: Małgorzata Wojewódzka
Wypożyczenie / Dział Inwentarzy: Mirosław Szwabowicz, Marta Wołyńska
Współpraca: Anna Zielińska

Program wydarzeń towarzyszących wystawie Dokładnie! Akt z 1978 Jerzego Nowosielskiego:

LISTOPAD

09.11.2023 (czwartek), godz. 18:00-19:00
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Akt z 1978 Jerzego Nowosielskiego. Otwarcie wystawy i oprowadzanie po obrazie

09.11.2023 (czwartek), godz. 19:00-20:30
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Malarstwo Jerzego Nowosielskiego – między aktem a ikoną. Spotkanie z historykiem sztuki Mirosławem Krukiem z Uniwersytetu Gdańskiego

18.11.2023 i 19.11.2023 (sobota i niedziela), godz. 11:15-16:45
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Dźwięki młodości. Warsztaty śpiewu białego

 GRUDZIEŃ

02.12.2023 i 03.12.2023 (sobota i niedziela), godz. 11:15-18:00
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Namaluj swoją ikonę. Warsztaty dla dorosłych

13.12.2023 (środa), godz. 17:30-19:00
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Nowosielski w świecie wschodniosłowiańskiego sacrum – sukcesja czy inspiracja? Spotkanie z historykiem Andrzejem A. Ziębą z Uniwersytetu Jagiellońskiego

16.12.2023 (sobota), godz. 11:15-14:15
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Ciało – linia. Warsztaty rysowania aktu dla dorosłych

STYCZEŃ

10.01.2024 (środa), godz. 17:30-19:00
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Akt – tradycja i współczesność. Spotkanie z Marią Szymańską-Korejwo

13.01.2024 (sobota), godz. 11:15-18:00
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Jak zbudować przestrzeń, w której odzyskujemy siebie? Szkolenie ze scenografką i antropolożką Magdaleną Muchą

20.01.2024 (sobota), godz. 11:15-12:45
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Kolej na kolej. Warsztaty tworzenia drewnianych kolejek

26.01.2024 (piątek), godz. 17:00-19:00
parafia prawosławna św. Mikołaja w Gdańsku (ul. Traugutta 45)
Współczesna sztuka sakralna. Wokół Jerzego Nowosielskiego. Debata

LUTY

01.02.2024 (czwartek), godz. 17:30-19:30
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Rozebrani / Rozebrane. Ciało w sztuce. Debata

03.02.2024 (sobota), godz. 11:15-13:15
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Namaluj swoją ikonę. Warsztaty dla dzieci

07.02.2024 (środa), godz. 17:30-19:00
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Jerzy Nowosielski – „jakby” scenograf w teatrze lalek. Spotkanie z Małgorzatą Abramowicz

MARZEC

03.03.2024 (niedziela), godz. 17:30-18:30
Oddział Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Toruńska 1)
Koncert do obrazu. Muzyka elektroakustyczna Krzysztofa Topolskiego Arszyna

Precisely! Nude from 1978 by Jerzy Nowosielski

Exhibition time: 10.11.2023-03.03.2024
Place: National Museum in Gdańsk – ul. Toruńska 1, 80-822 Gdańsk

Every work of art, even one seemingly inconspicuous, is a result of highly complex processes. Each one is a separate world. So it is a good idea to have a precise look at them.

Precisely! is the title of a series of exhibitions during which we will focus our attention and that of our visitors’ on a single work of art. We will look at it, explain it, discuss it and place it in broader contexts.

Nude, Jerzy Nowosielski, 1978

Jerzy Nowosielski, one of the most outstanding Polish painters of the second half of the 20th century, gave a unique place to the nude in his work. With a centuries-old tradition, this genre gained a new, extremely original dimension in the artist’s approach. Nowosielski has been painting nudes for nearly seventy years, constantly searching for more and more perfect forms of expression.

In the late 1970s, his paintings featured visionary nudes against a dark, hard-to-identify background. It is from this period that the painting presented at our exhibition comes from, which came to the collection of the National Museum in Gdańsk in 1982, straight from the artist’s hands.

The background of the painting, suggesting the wall of some austere interior, is composed of several rectangles painted in different shades of blue. In the lower left-hand corner is a small but intense patch of red floor. Against this background, the painter placed a female nude, frozen in a mysterious sitting position.

The body and legs are divided by a network of expressive lines into planes of various shades of grey, which sometimes turn into pale pink tones. Individual body fragments painted this way look like monitors emitting mysterious light from inside the figure.

An oval head on a slender neck emerges from above the torso shown below, as if from behind a theatre costume. The mask-like face shows disturbing, cavernous openings for the eyes and mouth, surrounded by a sharp orange outline. Light streaks on the forehead, under the eyes, under the nose and on the chin give the face an animal, cat-like expression.

Below, on the chest divided by a sharp vertical line, you can see concentric circles creating the image of full female breasts. In place of the navel, there is a mysterious vertical scar. Its orange edge casts a colourful shadow on the bulge of the abdomen shown below.

The composition is dominated by horizontal and vertical lines, which create a separate abstract structure superimposed on the image of the human body in space. The painter does not tell us any story that develops over time but instead looks for a timeless approach. The forsaking of any narrative or psychologisation leads to the work being saturated with an intense spiritual aura, so characteristic of Nowosielski’s work.

Curators of the exhibition series: Agata Abramowicz, Jacek Friedrich
Curators: Emilia Kalinowska, Maria Szymańska-Korejwo,
Coordination: Maria Szymańska-Korejwo
Exhibition layout design and supervision: DaDo SC Domowicz Dakszewicz
Exhibition layout construction: TRANS-FORM
Visual identification and graphics: Patryk Hardziej, Ada Zielińska
Texts: Maria Szymańska-Korejwo
Editing and proofreading: Hanna Negowska, Adam Majewski, Miłosz Wojtyna
Editing and proofreading of texts in non-Polish language versions: Kateryna Brodovska, Piotr Łuba
Promotion: Paweł Burian, Klaudia Ficak
Education: Emilia Kalinowska, Nadzieja Mielewczyk
Conservation: Małgorzata Wojewódzka
Loans / Registrar Department: Mirosław Szwabowicz, Marta Wołyńska
Collaboration: Anna Zielińska

Саме так! Ню 1978 р. Єжи Новосельського

Час: 10.11.2023-03.03.2024
Мі́сце: Національний музей у Ґданську – ul. Toruńska 1, 80-822 Gdańsk

Кожен  витвір мистецтва, навіть якщо він, на перший погляд, скромний, є плодом неймовірно складних процесів. Кожен є якимось окремим світом. Тому варто придивлятися йому уважно.

‘’Саме так!’’ Таку назву має цикл виставок, під час котрих ми зосереджуватимемо нашу увагу і увагу наших гостей на одній роботі. Будемо до неї придивлятися, будемо її пояснювати, дискутувати про неї та поміщати в ширші контексти. Будемо прислуховуватися до того, що про неї думають наші глядачі.

Ню 1978 р. Єжи Новосельського

Єжи Новосельський – це один з найвидатніших польських художників 2 половини XX ст, в своїй творчості виняткове місце віддав жанрові ню. Цей художній жанр з багатовіковою традицією в інтерпретації художника отримав новий, напрочуд оригінальний вимір. Новосельський малював ню протягом близько семидесяти років, шукаючи щоразу все більш досконалі форми вираження.

Під кінець 70-х рр.  XX ст. на його картинах починають зʼявлятися картини ню на темному, важкому для сприйняття фоні. Власне щ цього періоду і наша представлена на виставці картина, яка до колекції Національного Музею в Ґданську потрапила в 1982 році, прямо з рук художника.

Фон картини, що представляє собою стіну якогось сирого приміщення, було створене з кількох прямокутників, намальованих різними відтінками блакиті. В лівому нижньому куті в свою чергу зʼявляється невелика, але інтенсивна пляма червоної підлоги. На цьому фоні художник розмістив жінку ню, що застигла в загадковій сидячій позі.

Тулуб і ноги поділені  сплетінням виразних ліній на площини, побудовані з різних відтінків сірого, які місцями переходять в блідо-рожеві тони. Окремі фрагменти намальованого в цей спосіб тіла виглядають як екрани, що транслюють з середини постаті загадкове світло.

Овальна голова на витягнутій шиї показується з нижче показаного торсу, ніби з театрального костюму. На обличчі, що нагадує маску, видно занепокоєні, впалі круги очей і вуст, обведені гострою помаранчевою лінією. На чолі, під очима, під носом і на підборідді виблискують яскраві лінії, які надають обличчю тваринних, ніби котячих рис.

Нижче, на грудні клітці, поділеній гострою вертикальною лінією, видно замикаючі круги, що створюють уявлення повних жіночих грудей. На місці пупка показується загадковий вертикальний шрам. Його помаранчеві межі відкидає кольорову тінь на випуклість живота, яку видно нижче.

В композиції домінують горизонтальні і вертикальні лінії, які створюють ніби окрему абстрактну структуру, що накладається на уяву про людське тіло в просторі. Художник не розповідає нам тут жодної прогресуючої в часі історії, а скоріше шукає позачасові способи зображення. Відмова від розповіді і психологізації веде до насичення  витвору інтенсивною духовною аурою, такою непостійною для творчості Новосельського.

Куратори виставкового циклу: Agata Abramowicz, Jacek Friedrich
Кураторки: Emilia Kalinowska, Maria Szymańska-Korejwo,
Координування: Maria Szymańska-Korejwo
Проект і опіка над аранжуванням: DaDo SC Domowicz Dakszewicz
Створення аранжування: TRANS-FORM
Візуальна ідентифікація і графічне опрацювання: Patryk Hardziej, Ada Zielińska
Тексти: Maria Szymańska-Korejwo
Редагування і коректа: Hanna Negowska, Adam Majewski, Miłosz Wojtyna
Редагування і коректа іншомовних версій тексту: Kateryna Brodovska, Piotr Łuba
Реклама: Paweł Burian, Klaudia Ficak
Освіта: Emilia Kalinowska, Nadzieja Mielewczyk
Консерваторська опіка: Małgorzata Wojewódzka
Позичення / Відділ Інвентаризації: Mirosław Szwabowicz, Marta Wołyńska
Співпраця: Anna Zielińska